بي مريم (واي، واي) سوار ايا (هاي، خدا) تفنگ سر شون
دهدر (واي، ولا) ايلخانيه (واي، ولا) دا عليمردون
بي مريم (واي، واي) تو كل بزن (هاي، خدا) سي عليمردون
جنگ كنه (واي، ولا) با دشمنون (واي) گو! چي شير ميدون
بي مريم (واي، واي) لچك به سر (واي، واي) تفنگ سر دس
شير جنگي (آخه) ايلمون (واي، خدا) مر منده بي كس
بي مريم (واي، واي) تو كل بزن (هاي، خدا) سي عليمردون
جنگ كنه (واي، ولا) با دشمنون (واي) گو! چي شير ميدون
ترجمه این تصنیف:
قطارها (2) حمايلش (روي دوشش)؛ روي دست [ـش هم] مسلسل
بي‌بي مريم، شيرِ زنان، از قلعه زد بيرون
صد مردِ تفنگ به دست، نيست باهاش برابر (باهاش برابري نمي‌كنه)
بي‌بي مريم سواره مياد؛ تفنگ روي شونه[اش]
دخترِ خانِ ايل است، مادر «عليمردان» است
بي‌بي مريم! تو كِل بزن براي «عليمردان»
[اون] جنگ كنه با دشمنان؛ برادر[م]! مثل شير ميدان
بي‌بي مريم، لچك به سر (3)، تفنگ بر دست
شير جنگي ايل‌مان مگر مانده بي‌كس (تنها)
تصنیف احتمالا ساخته کوروش اسدپور
خواننده: کوروش اسد پور
بی‌بی مریم ایلخان بختیاری دختر حسینقلی خان ایلخانی، خواهر علیقلی خان سردار اسعد و مادر علیمردان خان بختیاری، محمدعلی‌خان و مصطفی قلی‌خان (فرزند فتح‌الله‌خان) بود.[۱] او از پیشگامان مطالبه حقوق زنان و مدافعان ملی ایران در برابر اشغالگران روس و انگلیس در جنگ جهانی اول بود.
او از زنان باسواد و روشنفکر عصر خود بود و به طرفداری از حقوق زنان برخاست. وی فنون اردوکشی نظامی و لشکر داری را از پدر و برادرانش آموخت و به در جنگ جهانی اول به کار بست. او از سرمایه مادی و معنوی خانواده خود برای تشکیل یک هنگ ملی برای مبارزه با اشغالگران روس و انگلیس در جنگ جهانی اول استفاده کرد.
سردار مریم بختیاری، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی، سه سال پس از اعدام علیمردان خان در اصفهان در گذشت. او در تکیه بختیاری‌های تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شده‌است.
دیدگاه‌ها