فهرست زیر که از کتاب "هفت دستگاه موسیقی ایران" اثر مجید کیانی برداشت شده فهرست بسیار سودمندی است که تداوم انتقال موسیقی دستگاهی (ردیف) تا امروز را نشان میدهد. اسامی استادان موسیقی که بعد از خطوط نقطه چین آمده ، نشانگر انتقال آن همراه با تغییر است.

درس پنجم:

کوک سنتور

قبل از کوک کردن سنتور بهتر است کمی در مورد تئوری کوک و فواصل اطلاعات داشته باشیم.

بسامد یا همان فرکانسی که از سیم سنتور منتشر می‌شود بستگی به طول سیم و جنس آن دارد. ما با کشیدن سیم ساز یا شل کردن آن تنها طول آن را هرچند بصورت نامحسوس تغیر می‌دهیم.

اجزاء سنتور

این ساز از یک جعبه تشدید صدا به شکل ذوذنقه‌ متساوی الساقین ـ متوازی الاضلاع تشکیل شده است.

سنتور معمولا ً از چوب گردو ، آزاد ،افرا و توت ساخته می‌شود. (هرچه قدمت چوب و چگالی آن بیشتر باشد مرغوبتر است).

یک نت از نظر ساختاری به سه بخش تقسیم می‌شود:

  1 . هنگام یا ذی‌الکل یا اکتاو: زمانی که دو نغمه کاملا ً به هم شبیه‌اند اما یکی زیرتر و دیگری بم‌تر است. ( مثلا ً بر روی سنتور فاصله‌ی بین سل سیم‌های زیر و سل سیم‌های سفید و یا فاصله ی بین سل زرد با سل سفید)

 (در فاصله ی هنگام یا یک اکتاو بسامد صدای زیر‌ 2 برابر صدای بم میشود! یعنی اگر بسامد نت دو بم (دو سیم زرد) (در کلید سل) 261 هرتز باشد بسامد هنگام یا اکتاو آن یعنی دو زیر (سیم سفید)  522 هرتز است.)

موسیقی: هنر بیان احساسات و اندیشه‌های آدمی توسط صداها

درس اول

صداها، نت‌ها، نغمه‌ها

صدا کیفیتی است که صوت قوی را از ضعیف متمایز می‌کند.
صدا‌ها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

• زیر (مانند صدای کودک و زن، صدای گنجشک، سوت و..)
• بم (مانند صدای مرد، صدای تبل ، صدای بوق کامیون و..)

سنتور یا سنطور یکی از سازهای موسیقی ایرانی است که ساخت آن را به فیلسوف عالیقدر و موسیقیدان بزرگ قرن چهارم، ابونصر فارابی نسبت داده اند. شواهد و علائم بجای مانده از نقاشی ها و حکاکی های موجود از دوره های آشوری و بابلی (669 قبل از میلاد)، تصویرهایی را نشان می دهد که در آن افراد، آلاتی ذوذنقه شکل شبیه سنتور را که به وسیله طناب یا نخی که بدان متصل بود از گردن آویخته و با آن می نواختند.