طبق اسناد باقی مانده محمد حسن خان یا همان سنتور خان قدیمی ترین نوازنده ی به یاد مانده میباشد. این بدان معناست که قبل از او نیز نوازندگان خوبی وجود داشته اند که به علت درج نشدن در کتاب های تاریخ و موسیقی از یاد رفته اند.
محمد صادق خان شاگرد محمد حسن خان بوده و از او 4 استاد بزرگ به جای ماند که از آن میان حبیب سماع حضور، علی اکبر شاهی، حسن خان و میرزااسدلله را میتوان نام برد. حبیب سماع حضور آنچه را که از موسیقی میدانست از کودکی به پسرش حبیب سماعی انتقال داد. بدین جهت حبیب سماعی در جوانی استادی بنام و بزرگ بود. آنچه از دست نوشته های به جا مانده برداشت میشود این است که حبیب سماعی به صورت معمول کلاسی برگزار نمیکرده است و تنها شاگردانی داشته که دوستان او بوده اند و توانسته اند گوشه هایی از معرفت استاد را به ارث برند. از این میان میتوان به ابولحسن صبا، نورعلی برومند، قباد ظفر، مرتضی عبدالرسولی، مهدی ناظمی و حسین صبا اشاره کرد. جدیداً در کتابی با عنوان حبیب سماعی و راویان آثار او ذکر شده است که خانم طلیعه کامران که تاکنون اسمی از ایشان برده نشده است از شاگردان حبیب سماعی نیز بوده اند که با توجه به این کتاب و گوش دادن به نواخته های ایشان این نوشته به غلط نیست. پس از حبیب سماعی شاگردان مهم او مانند نورعلی برومند و ابولحسن صبا آنچه را از او به یاد داشته اند و در موردی مانند صبا آنچه از علی اکبرشاهی نیز به یاد داشته به شاگردان خود انتقال داده اند. از شاگردان مهم نورعلی برومند میتوان به مجید کیانی اشاده کرد و همچنین در مورد ابولحسن صبا میتوان به فرامرز پایور، داریوش صفوت و حسین ملک اشاره کرد. رضا شفیعیان که سنتورنوازیش با صدای خانم پریسا ضبط شده است نیز از شاگردان مهدی ناظمی است و خانم ارفع اطرایی نویسنده ی کتاب "مهدی ناظمی" نیز از شاگردان حسین صبا.
در این میان شیوه ی انتقال موسیقی از استاد به شاگردان پس از حبیب سماعی تغییرات بسیاری داشته است. به صورتی که سه نوع سنتورنوازی رایج موسیقی امروز ایران شکل گرفته است. ولی پس از گوش دادن به هنرمندی نوازندگانی چون مجید کیانی، فرامرز پایور و رضا شفیعیان میتوان به راحتی پی برد که همگی از یک مرجع سرچشمه گرفته اند و حرکات و موتیف های بسیار مشابهی را میتوان در آن یافت.
ادامه ی این شجره نامه به نسل پنجم سنتورنوازان میرسد که از آن میان میتوان به پشنگ و اردوان کامکار، سیامک آقایی و.. اشاره کرد. میتوان گفت شما به عنوان یک سنتورنواز طبق تاریخ درج شده جزء نسل ششم سنتورنوازان میباشد.
برای اینکه از زندگینامه و آثار هر یک از این اساتید مطلع شوید میتوانید به بخش سنتورنوازان در همین سایت مراجعه کنید.
نوشته: سهراب میرزا عابدینی
منبع: هفت دستگاه موسیقی ایران به نگارش مجید کیانی
دیدگاه‌ها
دانشجو
سلام آقای قدسی زاد. نه متأسفانه کلاس های ایران رو دیگه نیستم که تدریس کنم. اگر خواستید دوستانی که مثل من تدریس میکنن هستن. تو همین سایت شماره و آدرسشون هست. تو بخش آموزشگاه های سنتور
آموزشگاه ها در اغلب مواقع از اساتیدی استفاده میکنن که یا نسبت فامیلی دارن باهاشون یا دوست و آشنایی هستن. حالا ممکنه این دوست یا آشنا فرد دلسوز و استادی باشه و ممکنه نباشه. شما بگردین استاد پیدا کنین نه آموزشگاه. از آموزشهای تئوری روی دانشنامه یا جای دیگه هم غافل نشید. کتاب های خوبی هم در این زمینه منتشر شده که در بازار هست.
متاسفانه الان در آمل من استاد خاصی رو نمیشناسم که خدمت شما معرفی کنم. ولی میپرسم.
همچنین شما میتونین ماهی یک بار تهران تشریف بیارین و از اساتید خوبی که هستند بهره ببرید.
موفق و موئد باشید.